 |
| Dijital Vatandaşlık Konu Anlatımı |
5.2.2. Dijital Vatandaşlık
5.2.2.1. Dijital vatandaşlık uygulamalarının kullanım amaçlarını ve önemini kavrar. E-devlet, e-randevu, e-bankacılık, e-okul gibi uygulamaların incelenmesi sağlanır.
5.2.2.2. Dijital kimliklerin gerçeği yansıtmayabileceğini fark eder.
5.2.2.3. Dijital paylaşımların kalıcı olduğunu ve kendisinden geride izler bıraktığını fark eder.
Evet yukarıda yer alan kazanımlarda sonra, 5.ünite içerisinde yer alan materyal isimlerine de bakalım
- Dijital Yurttaşlık (Vatandaşlık) Nedir?
- Dijital Yurttaşlık Kuralları” Videosu
- Dijital Vatandaş” Görselleri
- İyi Bir Dijital Yurttaşsam (Afiş Çalışması)
- E-Devlet Sunumu
- Dijital Ayak İzim Testi
1) Dijital Yurttaş (Vatandaş) Nedir?
Yalan söylememek, hırsızlık yapmamak, dolandırıcılık yapmamak, hakaret etmemek, trafik kurallarına uymak, nezaket kurallarına uymak, sıraya girmek, çevreyi korumak ve kirletmemek, başkalarının haklarına saygı duymak, doğaya saygı duymak gibi davranışlar daha iyi bir yurttaş olmak için insanların yapmaları gerekenlerdir.
Dijital Yurttaşlığın 9 boyutu
- Dijital Erişim
- Dijital Ticaret
- Dijital İletişim
- Dijital Okur-Yazarlık
- Dijital Etik
- Dijital Kanun
- Dijital Hak ve Sorumluluklar
- Dijital Sağlık
- Dijital Güvenlik
1) Dijital Erişim
İyi bir dijital vatandaş, internette bulduğu bilgilerin doğru ya da yanlış olduğunu bilmelidir. Dijital erişim demek aslında herkes için internet demektir.Örneğin, cinsiyet, ırk, yaş, etnik
kimlik, fiziksel ve zihinsel farklılıklara aldırış etmeden elektronik
topluma tam katılımın sağlanmasıdır.
4) Dijital Okur-Yazarlık
NOT: Eğer, dijital yurttaşlık kurallarına uymaz isek, zorbalık yapmış oluruz. Dijital zorba
olmamak için, uzak durmamız gereken davranışları hiç unutmayalım. |
| Dijital Erişim |
2) Dijital Ticaret
İyi bir dijital vatandaş, internetten alışveriş yapabilmeli ve bu konudaki riskleri bilmelidir. İnternettte alışveriş yaparken hangi sitelerin güvenli olduğunu bilmeli ve buna göre hareket edebilmelidir. Yalan reklamlara inanmadan güvenilir sitelerden doğru bir şekilde alışveriş yapabilmelidir. |
| Dijital Ticaret |
3) Dijital İletişim
İnternette insanlar birbiriyle iletişim kurarken, insanlar birbirine saygılı davranmalıdır. İnternettte yer alan ve korunması gereken gizli bilgileri de kötü niyetli insanların eline geçmesine engel olmalıdır.
 |
| Dijital İletişim |
Adında anlaşılacağı gibi eğitim ortamlarında yani okullarda öğrenme ve öğretme sürecinde teknolojinin kullanmasını anlatır. Örnek vermek gerekirse okullarımızda akıllı tahtalar ve eba kullanımını dijital okur yazarlığa örnek verebiliriz.
 |
| Dijital Okur-Yazarlık |
5) Dijital Etik
Dijital etik, gerçek hayatta insanlara nasıl saygılı, dürüst ve iyi niyetli bir şekilde davranıyorsak; sanal yani dijital hayat içerisinde de insanlara bu şekilde davranmamız gerekiyor. 4.ünitemiz de etik konusunu ayrıntılı bir şekilde işlemiştik eğer hatırlamak isterseniz bilisimciruh.com/2020/05/5-sinif-4-unite adresinde 4.ünitemizi tekrar edebilirsiniz.
 |
| Dijital Etik |
6) Dijital Kanun
İyi bir dijital vatandaş, gerçek hayatta suç olan şeyleri eğer internet ortamında da yaparsa suç olacağını bilir. Diyelim ki gerçek hayatta banka soymak nasıl suçsa sanal ortamda internet bankacılığı ile hırsızlık yapmak da suçtur ve dijital vatandaş bunu dijital kanun boyutu gereği bilmelidir.
 |
| Dijital Kanun |
7) Dijital Hak ve Sorumluluklar
İnternette kendisine yapılmasını istemediği davranışları başkalarına da yapmamalıdır. Başkalarının içeriklerini izinsiz kullanmamalıdır. |
| Dijital Hak ve Sorumluluklar |
8) Dijital Sağlık
Bilgisayar ve internet kullanımı esnasında sağlıklı bir şekilde bilgisayar ve internetti kullanmamız gerekir. Bu da dijital sağlık kapsamında incelenmektedir.
 |
| Dijital Sağlık |
9) Dijital Güvenlik
Kişisel bilgi güvenliğine internet üstünde oldukça dikkat etmeli ve
internet ortamında gezindiği sayfaların güvenilirliğine dikkat etmelidir.
 |
| Dijital Güvenlik |
Dijital Zorba olmamak için aşağıda yer alan davranışları yapmamamız gerekir;
•Başkalarına hoşlarına gitmeyecek sözler söylemek,
• Başkalarının kişisel bilgilerini yayınlamakla tehdit etmek,
• Onur kırıcı sözler söylemek,
• İzinsiz bir şekilde, başkasına ait bir içeriği ve fotoğrafı kullanmak/yayınlamak,
• Kaba sözler içeren mesajlar göndermek, yorumlar yapmak,
• İnsanlara hoşlanmadıkları isim ve sıfatlarla hitap etmek,
• Doğru olmayan bilgiler ile profiller oluşturmak ve bu profiller üzerinden paylaşımlar yapmak,
• Gerçek dışı bilgiler yaymak,
• Başkaları hakkında asılsız haberler yaymak ya da bu konuda yorum yapmak,
• Başkalarının şifre ve kişisel bilgilerinin gizliliğine saygı duymamak ve bu tür bilgileri ele geçirmeye çalışmak.
Evet sevgili arkadaşlar iyi bir dijital yurttaştan beklenen davranışlarla ilgili notlar yazarak bu konuyu bitirelim :)
2) E-Devlet Nedir?
e-Devlet, devlet hizmetlerinin kullanıcı ihtiyaçları göz önüne alınarak elektronik ortamda, güvenli, kesintisiz ve hızlı olarak ortak bir nokta üzerinden vatandaşa doğru bilgiye ulaştırılmasını amaçlayan web tabanlı bir sistemdir. Web sitesi turkiye.gov.tr adresidir.
5.sınıf bilişim teknolojileri 5.ünite ile ilgili uygulamalara dijital ayak izi testi ile devam edelim. Aşağıda sizlere bir test verilmiştir bu test içerisinde vereceğiniz cevaplara göre dijital ayak iziniz ortaya çıkacaktır.
E-Devletin Yararları Nelerdir?
- Zamandan kazanç sağlanır,
- Maliyetler düşer, verimlilik, hayat kalitesi ve memnuniyet artar,
- Kağıt bağımlılığı ve kullanımı azalır,
- Var olan bilgilere istediğiniz yer ve ortamda ulaşmayı sağlar.
- Hem devlet hem de vatandaş için karar almada kolaylık ve hız sağlanır.
E-Devlet Şifresi Nereden Nasıl Alınır?
E-devlet şifresi alabilmek için 18 yaşından büyük olmamız gerekir. Daha sonra PTT şubelerine giderek e-devlet şifresini kapalı bir zarf içerisinde alabiliriz.
E-devlet şifresi alırken kimliğimizin de yanımızda olması gerektiğini de lütfen unutmayalım.
E-Devlet'e Nasıl Girerim?
E-devlete giriş yapmak için turkiye.gov.tr adresine girin. Daha sonra sistem üzerinden T.C Kimlik numaranız ve PTT'den aldığınız şifre ile giriş yapın.
 |
| E-devlete giriş ekranı |
Yukarıda yer alan dijital ayak izi testini cevaplandırdıktan sonra “Şimdi kaç adet a, kaç adet b yanıtınızın olduğunu sayın. a
şıkkı sayınızı 2, b şıkkı sayınızı da 1 ile çarpın. Daha sonra
her iki puanı toplayın".
Bu sizin İnternet ortamındaki Dijital
Ayak İzi Puanınız olacaktır arkadaşlar.
PUAN YORUMLARI ise şu şekildedir eğer puanınız
9 ise;
Dijital ortamda ayak izlerin çok yoğun olmasa da var. Yanıtlarını gözden geçir. İnternette paylaştığın bazı
şeyler senin güvenliğin için riskleri de beraberinde getirir. İzlerinin azlığı az risk taşısa da özel bilgilerini
paylaşırken yine de çok dikkatli davranmalısın.
10-14 arasında ise;
Dijital ayak izin oldukça yoğun. Hemen paylaşımlarını gözden geçirmelisin ve bundan sonrası için
internette kendini korumak konusunda çok daha hassas davranmalısın. Yanıtlarına yeniden bak. Sence,
internet ortamında dijital ayak izini arttıran davranışlar hangileri? Sence neler yapmalısın?
15-18 arasında ise;
Dijital ortam yani internet senin ayak izlerinle dolu! İnternette neler paylaşıyorsun? Şimdi bu sorunun
yanıtını düşün ve durumunu değerlendir. Henüz geç kalmış sayılmazsın ama bundan sonrası için bazı
kararlar almalı ve bu kararları uygulamalısın.
Artık, İnternete girdiğin andan itibaren güvenli davranmalı,
kendi saygınlığına zarar verecek davranışlardan uzak durmalısın.
Şimdi gelelim etkinliklere. Aşağıda dijital yurttaşlık (vatandaşlık) ile ilgili bir at yarışı oyunumuz var. Şimdi bu oyunu oynayalım.
DİJİTAL YURTTAŞLIK TEST SORULARI
Aşağıda yer alan resime tıklayarak dijital vatandaşlık test sorularını çözebilirsiniz. Bu konu 6.sınıflar 7.ünite konusudur. 6.sınıf öğrencileri de çözebilirler.
DİJİTAL YURTTAŞLIK AT YARIŞI OYUNU
NOT: Oyun ilk seferde açılmaz ise sayfayı yenileyiniz. (Klavyenizdeki F5 tuşu ile sayfayı yenileyebilirsiniz)
Tskr
YanıtlaSilÇok iyi bir site 😁😀
YanıtlaSil