5.Sınıf Bilişim Teknolojileri 2.Ünite Bilgisayarda Gördüklerim Görmediklerim Konu Anlatımı

Merhabalar arkadaşlar bu içeriğimiz de 5.sınıf bilişim teknolojileri 2.ünitesi olan bilgisayarda gördüklerim görmediklerim yani bilgisayar sistemleri konusunu işleyeceğiz. İşleyeceğimiz konumuz eba üzerinden yayınlanan bilişim teknolojileri kılavuz kitabında yer alan konular ile %100 uyumludur.

5.sınıf bilişim teknolojileri 2.ünitesi içerisinde hangi kazanımları öğreneceğiz isterseniz gelin ilk olarak buna bakalım.

5.1.2. Bilgisayar Sistemleri 
5.1.2.1. Bilgisayar sisteminin temel kavramlarını ve işlevlerini açıklar. Donanım ve yazılım arasındaki ilişkiye değinilir. Bit, byte, ikili, sekizli ve on altılı sayı sistemleri gibi kavramlar ele alınır. 5.1.2.2. Giriş ve çıkış birimlerine örnek verir. Kullanıcı arayüzü kavramı üzerinde durulur.
5.1.2.3. Fare ve klavyeyi doğru bir şekilde kullanır.
5.1.2.4. Bilgisayarda veri saklama yöntemlerini ve depolama birimlerini açıklar. Bilgisayarda haricî ve dâhili depolama birimlerine değinilir.
5.1.2.5. Donanım ve yazılım konusunda karşılaştığı teknik sorunlara çözüm üretir.
5.1.2.6. Aynı türde farklı marka, model ve teknolojilerin bileşenlerini karşılaştırarak sunar. Bir bilgisayarı oluşturabilmek için gerekli adımlara ilişkin piyasa araştırması yapılması sağlanır

Yukarıda yer alan kazanımları arkadaşlar detaylı bir şekilde işlemeye çalışalım :) Ayrıca ünitemiz içerisinde yer alan bazı materyallerde yer almakta. Bu materyaller ise;

• Dışında ne var içinde ne var
• Bilgisayarım neden çalışmıyor
• Klavye-Fare tuşlarını bulalım
• Kim Giriş Kim Çıkış
• Bilgisayarım Nasıl Olmalı
• Verilerimi Saklıyorum
• Saklanmış Resimler
• Verilerim Nerede

yukarıda yer alan materyaller online bir hale getirilip bu sayfada sizlerle olacak arkadaşlar :)

1) Harici ve Dahili Donanım Birimleri

1.ünitemiz olan bilişim ile tanışıyorum kısmında donanım nedir öğrenmiştik arkadaşlar. Bu başlığımızda ise harici ve dahili donanım birimi nedir bunları öğreneceğiz.

Harici Donanım Birimleri

Harici donanım birimi demek kasa dışında bulunan donanımlar demektedir. Bilgisayar kasasının dışında bulunan tüm bilgisayar parçalarına verilen isimdir.

Peki bunlar nelerdir gelin birlikte bakalım.

Ekran sayesinde bilgisayarda oluşan görüntüleri görebiliriz. Ekranın diğer ismi monitördür. Monitörlerin çeşitli büyüklükte ve çözünürlükte çeşitleri bulunmaktadır.

Fare bilgisayarın işaretçisini kontrol etmemizi sağlayan bir donanım birimidir. Diğer ismi mouse dır. Çeşitli türleri vardır. Kablolu ve kablosuz mouse çeşitleri bulunmaktadır.

Bilgisayarın açılması için gerekli olan gücü sağlayan donanım birimidir. Evlerimizde kullanılan prizlerden gelen güç güç kaynağı tarafından alınarak bilgisayarın diğer donanım birimlerine aktarılmaktadır.

Bilgisayarımızda kullandığımız klavye üzerinde tuşları bulunan ve yazı yazmamızı sağlayan donanım birimidir. Klavye ile bizler metinsel ya da sayısal bilgi girişi yapabiliriz. Klavyelerin F ve Q klavye gibi çeşitleri bulunmaktadır. F klavye bizim dilimize uygun olan klavye türüdür ve kullanmamız tavsiye edilen klavye türüdür.

Hoparlör ve kulaklık sayesinde bilgisayardaki sesler dışarıya aktarılabilir. Eğer hoparlör ya da kulaklık olmazsa bilgisayardaki sesleri duyamayız.

Bilgisayarda yer alan şekil, resim ya da yazıları kağıda aktarmaya yarayan donanım birimidir. Örneğin 5.sınıf bilişim teknolojileri yazılı soruları microsoft word programı ile hazırlanır daha sonra ise yazıcı ile çıktı alınır.

Yazıcılarında çeşitleri vardır. Lazer yazıcılar ve 3D yazıcılar günümüzde çok tercih edilen yazıcılar arasında yer almaktadır. Özellikle 3D yazıcılar ile çok çeşitli araç ve gereçler de basılabilmektedir.

Harici Donanım Birimleri Etkinliği

Dahili Donanım Birimleri

Dahili donanım birimleri, kasa içerisinde bulunan yani bizim ancak bilgisayarı söktüğümüz zaman görebileceğimiz donanım birimleridir. 

Bilgisayarın en büyük ve en önemli donanım birimlerinden bir tanesidir. Aşağıda yer alan diğer dahili donanım birimleri ve yukarıda yer alan harici donanım birimleri ana kart üzerindeki uyumlu yuvalara takılmaktadır.

Anakartı vücudumuzdaki kalbe benzetebiliriz. Günümüzde çok çeşitli anakartlar çıkmıştır. 

Bilgisayarın beynidir. İngilizce olarak CPU şeklinde kısaltılmaktadır. Açılımı Central Process Unit Türkçesi ile Merkezi İşlem Birimi demektir. Küçük bir parça olmasına rağmen bilgisayarlar için çok önemli bir parçadır. Günümüzde mobil telefonlar ve bilgisayarlar için üretilen çok sayıda işlemci türü ve markası bulunmaktadır.

Kullanıcının bilgisayar üzerinde çalışması sırasında yaptığı işlemlere ait verilerin geçici olarak tutulduğu iç donanım parçasıdır. Bilgisayar kapatıldığında ram içerisindeki tüm veriler silinmektedir. Özellikle bilgisayarların ya da telefonların hızlı çalışmasında çok önemli görevler üstlenmektedir. Geçici hafıza olarak bilinir. Çünkü elektrikler kesildiği zaman içerisinde tuttuğu bilgiler silinir.

Sabit disk ya da diğer ismi ile Hard Disk ler bilgisayarların kalıcı tuttuğu bilgilerin saklandığı yerdir. Örnek vermek gerekirse bilgisayarınızda yer alan resimler, videolar, yazılı soruları, müzikler gibi bilgisayarın içinde siz silmediğiniz sürece duran veriler (bilgiler) sabit disk içerisinde durmaktadır. Sabit disk kısaca HDD şeklinde gösterilmektedir.

Sabit diskler de bilgisayarlar için çok önemli donanım birimlerindendir.

Bilgisayarda sesin oluşmasını sağlayan donanım birimidir. Ses kartı olmasa bilgisayarda ses oluşamazdı.

2) Yazılım Türleri

Daha önceki ünitemiz içerisinde yazılımın ne olduğundan bahsetmiştir. Eğer hatırlamıyorsanız 1.üniteye tekrar dönebilirsiniz. Yazılım türleri;

• Sistem yazılımları
• Uygulama yazılımları

olmak üzere 2 çeşittir.

1) Sistem Yazılımları

Bilgisayara ait tüm donanım ve yazılım kaynaklarını kullanılarak bilgisayarın yönetimini sağlayan bilgisayar ve kullanıcı arasındaki arayüz yazılımlarıdır

Kısaca sistem yazılımları için işletim sistemleri de diyebiliriz. Bunlar;

• Pardus
• Windows
• Linux
• Android
• IOS
• MacOS

2) Uygulama Yazılımları

Bilgisayarda çeşitli uygulamaları çalıştırmamızı sağlayan yazılımlardır. Bunlar;

• Excel
• Word
• Web browser
• Photoshop
• Paint
• Avast

gibi yazılımlardır.

Donanım yazılım at yarışı oyununu oynamak için aşağıda yer alan bağlantıyı kullanabilirsiniz. Donanım yazılım at yarışı oyunu ilk girişte açılmazsa klavyeden F5 tuşu ile sayfayı yenileyiniz oyunu açıldığını göreceksiniz :)

3) Bilgisayarım Neden Çalışmaz?

Yukarıda yer alan örneklerimizde bir çok donanım birimi ve yazılım türünü öğrendik arkadaşlar. Peki bilgisayarımızda bir sorun olduğu zaman bilgisayarımız neden çalışmaz. Hemen aşağıda yer alan afişe bakalım ve bilgisayarımız neden çalışmaz anlamaya çalışalım.

4) Klavye Tuşları ve Görevleri

Yukarıda yer alan bir F klavye görmektesiniz arkadaşlar. Klavyede gördüğünüz gibi çeşitli renklerde boyamalar yapılmıştır bu boyamalara göre;

1. Kısa yol ve simge seçimi için kullanılan kontrol tuşları SARI renge boyanmıştır.
2. Yazı yazarken boşluk bırakmaya yarayan tuş KIRMIZI renge boyanmıştır.
3. Yazı yazarken paragraf başı bırakmaya yarayan tuş KAHVERENGİ renge boyanmıştır.
4. Sola (geriye) doğru silmek için kullanılan tuş LACİVERT renge boyanmıştır.
5. Yazı karakterlerinin (harflerin) bulunduğu tuşlar YEŞİL renge boyanmıştır.
6. Sayı yazmak için kullanılan tuşlar MAVİ  renge boyanmıştır.
7. Sürekli büyük harf veya küçük harf yazmak için kullanılan tuş MOR renge boyanmıştır.
8. Sayıların üzerindeki karakterleri yazmamızı sağlamak için sayı tuşu ile birlikte basılan tuşlar AÇIK MAVİ renge boyanmıştır.
9. Fare üzerinde tek tıklayınca dosya seçmeye, çift tıklayınca dosyaları açmaya yarayan tuş SİYAH renge boyanmıştır.
10. Fare üzerinde dosyaları silme, kopyalama, taşıma, yeniden adlandırma gibi ayarların olduğu menüyü açmaya yarayan tuş PEMBE renge boyanmıştır.
11. Farenin internet sayfalarında ya da belgelerde aşağı doğru kaydırma işlemi yapan tuşu bulup TURUNCU renge boyanmıştır.

Ayrıca klavye ile ilgili çeşitli testleri de sizler için hazırladım hemen aşağıda yer alan bağlantılar ile klavye ve görevleri ile detayları bulabilir ve test soruları da çözebilirsiniz.

Klavye Nedir? Klavye Tuşlarının Görevleri Nelerdir
  5.Sınıf Klavye Tuşlarının Görevleri Çalışma Kağıdı
  Klavye Tuşları ve Kısayolları Test
  Klavye Tuşları Etkinleştirme Etkinliği

5) Donanım Birimleri Giriş-Çıkış Birimleri

5.sınıf bilişim teknolojileri giriş çıkış birimleri ile ilgili etkinliğimiz de olacak ilk olarak giriş ne demek çıkış ne demek ona bakalım.

Giriş birimi demek bilgisayara bilgi girişi yapmayı sağlayan donanım demek örneğin klavye bir giriş birimidir çünkü bizler klavyede yer alan tuşlar ile bilgisayara bilgi girişi yapabiliriz. Yine örneğin hoparlör çıkış birimidir. Hoparlör sayesinde bilgisayardan bilgi çıkışı yapılmaktadır.

Evet yukarıda yer alan giriş-çıkış birimi konu anlatımından sonra bilgisayarımız verileri nasıl saklıyor bir de buna bakalım.

Giriş Çıkış Birimleri Etkinliği

Giriş çıkış birimleri oyunu ilk girişte açılmazsa klavyeden F5 tuşu ile sayfayı yenileyiniz oyunu açıldığını göreceksiniz :)

6) Verilerimi Saklıyorum

Bilgisayarda veriler nasıl saklanıyor isterseniz aşağıda yer alan örnekle bakalım arkadaşlar.

Yukarıda gördüğünüz gibi bir a harfi yapılmıştır. Peki bilgisayara bu a harfini nasıl yapmıştır?

Boş ve dolu alanların belirlenmesi yöntemi ile. Her bir satırdaki boş ve dolu karelerin sayısı belirlenerek saklanır. 

Önce boş kare sayısı sonra dolu kare sayısı ve tekrar boş kare sayısı olmak üzere sırasıyla aynı işlem bir satırdaki tüm kareler için tekrarlanır. 

Daha sonra aynı işlem diğer satırlar için de aynı şekilde devam eder.

Yukarıdaki a görseline ait kodlama incelendiğinde ilk satırda bir boş, üç dolu ve son olarak da bir boş kare bulunuyor. 

Bu kodlama 1, 3, 1 olarak ifade ediliyor. Daha sonra diğer satırlar için de aynı işlemin devam ettiğini görmekteyiz. Dördüncü satırdaki kodlama satırı diğerlerinden farklı gibi gelebilir. Aslında değil. 

Kodlamaya ilk boş kare sayısı belirtilerek başlandığından boş kare olmadığı için 0 yazıldığını görmekteyiz

Yukarıda yer alan görselde kodlama yapılırsa ortaya nasıl bir görsel çıkar hemen yukarıdaki örneğe göre yapalım. Bu kısmı defterinize çizerek yaparsanız konuyu daha da iyi anlayabilirsiniz.

Yukarıda yer alan etkinliğimiz sonucunda yaptığımız kodlama ile ekranda yukarıda yer alan görsel çıkacaktır.

7) Verilerim Nerede

Bilgisayarımızda yer alan verilerinde belirli bir kapasiteleri yani dosya boyutları vardır arkadaşlar. Örnek vermek gerekirse hepimizin nasıl bir kilogram ağırlığı varsa bilgisayarımızda yer alan dosyalarında birer boyutu vardır.

Şöyle bir örnek verelim 1000 gram 1 kilogram'a eşittir değil mi? Aynen... Bu şekilde biz günlük hayatta nasıl ölçü birimleri kullanıyor ve bunları birbirine dönüştürme işlemi yapıyorsak bilgisayarda yer alan verilerde de ölçü birimleri kullanılır ve bunlarda birbirine dönüştürülür.

Bilgisayar Hafıza Ölçü Birimleri

• 8 BİT (BİT) = 1 BYTE (B) 
• 1024 BYTE (B) = 1 KİLOBYTE (KB) 
• 1024 KİLOBYTE (KB) = 1 MEGABYTE (MB) 
• 1024 MEGABYTE (MB) = 1 GİGABYTE (GB) 
• 1024 GİGABYTE (GB) = 1 TERABYTE (TB) 
• 1024 TERABYTE (TB) = 1 PETABYTE (PB)

Aşağıda yer alan görselde ise hafıza ölçü birimlerinin sıralanışını görebilirsiniz.

5.sınıf bilişim teknolojileri 2.ünite konu anlatımı bu kadardı arkadaşlar. Şimdi 5.sınıf bilişim teknolojileri 2.ünitesi ile ilgili etkinliklere bakalım.

Donanım Yazılım Test Soruları Çöz

Aşağıda görsele tıklayarak testi açabilirsiniz.

Donanım Mı Yazılım Mı Etkinliği

Donanım mı yazılım mı oyunu ilk girişte açılmazsa klavyeden F5 tuşu ile sayfayı yenileyiniz oyunu açıldığını göreceksiniz :)

 

Eşini Bulma Oyunu

Eşini bul oyunu ilk girişte açılmazsa klavyeden F5 tuşu ile sayfayı yenileyiniz oyunu açıldığını göreceksiniz :)

 

Donanım Birimlerini Bulalım Etkinliği

Donanım birimlerini bulalım oyunu ilk girişte açılmazsa klavyeden F5 tuşu ile sayfayı yenileyiniz oyunu açıldığını göreceksiniz :)

Evet arkadaşlar 5.sınıf bilişim teknolojileri 2.ünitesi bu kadardı :)